Logo KawaMac.pl
Darmowa dostawa - ikona

Darmowa dostawa do paczkomatu InPost od 149 zł

Kawa ziarnista -  rodzaje, podziały, różnice i najlepsze kawy ziarniste

Pyszna kawa ziarnista to nasza specjalność. Dlatego chętnie podzielimy się naszymi opiniami na temat kawy ziarnistej i odpowiemy na Wasze najczęstsze pytania.

Jakie są rodzaje kawy ziarnistej?

  1. Rozmiar ziarna określany jest zazwyczaj w skali 1/64 cala (czyli np. "screen 17" to ziarno, które przechodzi przez sito o średnicy otworu 17/64 cala). W handlu możemy spotkać ziarna, które określane są rozmiarem w przedziałach: 13/14, 15/16, 17/18, 19.

 

Niektóre kraje mają własne systemy klasyfikacji na podstawie wielkości ziaren:

  • Kenia (AA, AB, C) - „AA” to największe ziarna (screen 17–18), AB = 15–16
  • Kolumbia (Supremo, Excelso) – supremo to duże ziarna, excelso mniejsze ziarna
  • Tanzania (PB, AA, AB)

 

  1. Stopień palenie
    • Jasne palenie (light roast) – bardziej owocowe, kwasowe nuty; idealne do przelewów.
    • Średnie (medium roast) – balans między kwasowością a słodyczą.
    • Ciemne (dark roast) – mocne, gorzkie, czekoladowe smaki; świetne do espresso.

 

  1. Kawa ziarnista według gatunku kawy:
    • Arabica – delikatny smak, zawiera mniej kofeiny, uważana jest za bardziej szlachetną i aromatyczną
    • Robusta – intensywniejszy smak, bardziej gorzka,
    • Liberica – egzotyczny smak, delikatnie dymny lub kwiatowy
    • Excelsa – cierpki, owocowy złożony smak

 

kawa ziarnista kawa mac 1760520847

Jaka kawa ziarnista jest najlepsza?

Ta, która Tobie najbardziej smakuje.

Proste!

I nie ma się co kłócić.

Jakie kawy ziarniste wygrywają w konkursach na najlepsze kawy?

I to jest całkiem inne pytanie, niż to wcześniejsze.

 

To, że konkretna kawa ziarnista wygrywa w konkursach i zdobywa najwyższe noty w ocenach Q-Graderów wcale nie oznacza, że to jest najlepsza kawa dla Ciebie. Wygrywa w konkursach, bo zdobywa najwyższe noty za określone parametry. A to wcale nie oznacza, że wielokrotna laureatka różnych konkursów kawowych będzie Tobie smakowała.

 

Ba… odważnie zaryzykujemy stwierdzenie, że większość laureatek konkursów kawowych to kawy zarezerwowane do wąskiej grupy odbiorców. Ponieważ najczęściej są to kawy, które zachwycają swoją bogatym profilem smaków i zapachów… czytaj są kwaśne (och, sorry – kwasowe).

 

W konkursach zielonego ziarna ocenia się m.in.:

  • Aromat – nuty zapachowe kawy w formie suchej i po zalaniu wodą;
  • Smak – ogólne wrażenia – złożoność, jakość, głębia, intensywność i czystość smaku
  • Posmak – jak długo i jak przyjemnie utrzymuje się smak po przełknięciu
  • Kwasowość – nie chodzi o to, czy kawa jest kwaśna. Ocenia się kwasowość, a wiec czy występują w kawie złożone smaki przyjemniej owocowej kwasowości, bo przecież kawowiec to owoc
  • Body – czyli tekstura - czy kawa jest lekka, czy oleista?
  • Balans – czy poszczególne cechy współgrają ze sobą?
  • Czystość – brak defektów i nieprzyjemnego smaku
  • Jednolitość – czy wszystkie filiżanki kawy smakują tak samo?
  • Brak wad – brak mniejszych i większych wad takich jak fermentacja, pleśń, popiół
  • Ogólne wrażenie – czy chciałbyś tę kawę pić codziennie?

Kawa ziarnista czy kawa mielona?

Jeśli masz możliwość – to wybieraj zawsze ziarnistą.

 

Oczywiście punktem wyjścia będzie posiadanie młynka do kawy lub ekspresu z wbudowanym młynkiem. Brak młynka sprawia, że kawy ziarnistej raczej nie wykorzystasz… chyba, że na prezent dla kogoś innego.

 

Dlaczego kawa ziarnista jest lepsza od mielonej?

Głównie ze względu na świeżość i kontrolę nad smakiem. Jeśli masz młynek, to mielisz zawsze przed zaparzeniem, a to oznacza świeżość kawy. Ziarna zachowują aromat i olejki eteryczne znacznie dłużej niż kawa mielona. Po zmieleniu kawa bardzo szybko traci świeżość – już po kilkunastu minutach ulatniają się najcenniejsze aromaty. Dodatkowo mieląc samodzielnie możesz eksperymentować ze stopniem mielenia, czasem parzenia i temperaturą wody. A dzięki temu z tej samej kawy, możesz wyciągnąć różne smaki i różną intensywność kawy.

 

Nie wchodzimy nawet w temat kaw mielonych w ekstremalnie niskiej cenie, bo w takiej kawie bardzo łatwo jest ukryć defekty zielonego ziarna. Wystarczy je mocno wypalić i zmielić – pleśń, robaki, uszkodzenia ziarna stają się całkowicie niewidoczne.

A co z kawą mieloną z palarni kaw świeżo palonych, w których znane jest źródło pochodzenia ziaren? To pewnie będzie bardzo dobra kawa. Natomiast obiektywnie musisz pamiętać o tym, że jeśli jest zmielona, szybciej straci najcenniejsze aromaty.

 

Kawa ziarnista czy kawa rozpuszczalna?

Kawa ziarnista. Bezapelacyjnie. Niepodważalnie. I kropka!

Kawa ziarnista bije kawę rozpuszczalną na głowę, jeśli zależy Ci na smaku, jakości i właściwościach zdrowotnych.

 

I nie chodzi tu tylko o walory smakowe. Bo nie mamy prawa oceniać ani nakazywać, która kawa powinna bardziej smakować. Ale kwestia składu i sposobu produkcji sprawia, że kawa rozpuszczalna jest kawą gorszej jakości. I to jest fakt.

 

Kawa rozpuszczalna ma uboższy smak – często po prostu gorzki. Produkowana jest przez suszenie ekstraktu z wcześniej zaparzonej kaw metodą liofilizacji lub rozpylania najczęściej z bardzo niskiej jakości kaw.

 

Kawa ziarnista dobrej jakości zawiera naturalne przeciwutleniacze i olejki eteryczne, które częściowo giną w procesie produkcji kawy rozpuszczalnej.

 

Nasza rada – jeśli możesz nie pić kawy rozpuszczalnej, to jej nie pij.

Czy kawa ziarnista jest zdrowa?

Przez lata krążyły przekonania o tym, że kawa jest niezdrowa. Nie pij dużo kawy, bo to nie jest zdrowe.

 

I jedyne z czym możemy się zgodzić to z faktem, że picie niezdrowej kawy jest niezdrowe.

 

Ale kawa specialty to co innego.

 

Kawa to jedno z największych źródeł przeciwutleniaczy. Ziarna zawierają m.in. kwas chlorogenowy, który ma działanie przeciwzapalne i wspiera metabolizm. Dzięki kofeinie zwiększa czujność, koncentrację i może poprawić nastrój. Umiarkowane spożycie kawy wiąże się z niższym ryzykiem chorób serca. Kawa może również chronić przed marskością i rakiem wątroby. Regularne picie kawy może obniżać ryzyko chorób takich jak Alzheimer i Parkinson.

 

Oczywiście z niczym nie można przesadzać, także z kawą, Kawa Mać!

 

I oczywiście zawsze i za każdym razem należy w pierwszej kolejności przeanalizować predyspozycje własnego organizmu i własne zalecenia dietetyczne. 

Czy kawa ziarnista może się przeterminować?

Tak. Jeśli na opakowaniu widzisz datę przydatności do spożycia, to po tym terminie kawa jest przeterminowana. Ale czy kawa po terminie przydatności do spożycia jest dobra? Patrz niżej.

Czy kawa ziarnista po terminie jest dobra?

Kawa po terminie ważności nie jest zepsuta. Taka kawa traci jakość. Nie będzie smakować tak dobrze jak świeża – traci aromat, smak. Nie będzie wyrazista, nie będzie tak przyjemna, jak świeża kawa, ale nie jest szkodliwa dla zdrowia.

Czy kawa ziarnista może się zepsuć?

Kawa na pewno nie jest zdatna do picia, jeśli pojawiła się na niej pleśń. A ta może się pojawić nawet w okresie przydatności do spożycia w wyniku niewłaściwego przechowywania.

 

Największym wrogiem kawy ziarnistej jest wilgoć. Kawa, w której rozwinął się grzyb lub pleśń powinna być od razu wyrzucona.

Dlaczego kawa ziarnista z małych palarni jest droga?

Kawa ziarnista (zwłaszcza kawa specialty) pochodzi z lepszych upraw, wyższych wysokości, zbierana jest ręcznie. Rolnicy dbają o jakość, a nie tylko o ilość – co oznacza mniejszy, ale bardziej selektywny plon. Ziarna są klasyfikowane, sortowane i oceniane pod kątem defektów i jakości – to kosztuje.

Dobra kawa ziarnista to nie „spalone ziarna” z supermarketu. Wysokiej jakości ziarna są palone w małych partiach przez doświadczonych roasterów. Proces palenia jest precyzyjny, wymaga czasu, sprzętu, doświadczenia – to jak rzemieślnicze pieczenie chleba vs chleb tostowy.

Kawa ziarnista to produkt minimalnie przetworzony – nie zawiera dodatków, sztucznych aromatów, konserwantów. Jest świeżo palona, często tuż przed trafieniem do sklepu lub klienta. Podczas gdy kawa mielona czy rozpuszczalna kawa to często starsze ziarna, gorszej jakości, poddane przemysłowej obróbce.

Dlaczego droga? Bo:

  • pochodzi z dobrego źródła
  • jest wysokiej jakości
  • wspiera uczciwy handel
  • ma nieporównywalnie lepszy smak od kawy masowej

ALE co warto podkreślić – różnica pomiędzy kawą świeżo paloną z palarnii, a kawą marketową bardzo zmalała w ostatnim czasie (rok 2025). Dlatego warto przekalkulować, czy warto troszkę więcej dopłacić i wybrać kawę dobrej jakości, czy niewiele tańszą kawę z masowej produkcji.